Osmanlı İmparatorluğu’ndan bugüne yaşadığımız coğrafyanın spor kültürünün gelişimine en büyük katkıda bulunan kurumlardan biri kuşkusuz Galatasaray Lisesi.
Tarihi mektebin öğrencileri gerek sporcu, gerek teknik adam gerekse yönetici kimlikleriyle adlarını spor tarihimizin en parlak sayfalarına yazdırdılar. Bu emeklerinin karşılığı olarak da isimleri günümüzde spor tesisleriyle, çeşitli yarışmalarla yaşatılıyor.
Böyle bir dosyayı açınca akla ilk gelen Mekteb-i Sultani’nin 889 numaralı öğrencisi, Galatasaray Kulübü’nün 1 numaralı üyesi ve kurucu başkanı Ali Sami Yen. Bu unutulmaz spor insanının adını taşıyan stadın temelleri 1938 yılında atıldı. Tesis hizmete girdiğinde tarihler 1944’ü gösteriyordu ve adı Mecidiyeköy Stadı’ydı. 19 Haziran 1947’de Beden Terbiyesi Genel Müdürlüğü ile Galatasaray arasında imzalanan bir anlaşma ile futbol oynamaya uygun koşullara ve ortama sahip bir stat inşası konusunda anlaşmaya varılarak, arazi 30 yıl süre ile Galatasaray Spor Kulübü’ne kiralanmıştı. 60’lı yıllarda hızlandırılan inşaat, 1964 yılına geldiğinde bitirilmişti. Artık Ali Sami Yen Stadı adını almıştı ve kapılarını 20 Aralık 1964’te Türkiye ile Bulgaristan arasında oynanan milli maçla açtı. Ne yazık ki bu müsabaka esnasında sosisçinin gazocağının parlamasıyla tribündekiler paniklemiş, demir parmaklıklardan aşağıya sarkan ve ezilen 80 kişi yaralanmıştı. Yaralanan Andon Hristodolis 5 Ocak 1965 günü hastanede yaşamını kaybetmişti.
1972’de bir kez daha hizmet dışı kalan stat, 1981’de yeniden açıldı fakat çimlerde yaşanan sorun nedeniyle 1984-1986 arası bir kez daha bakıma girmek zorunda kaldı. 1986-1987 sezonu ile birlikte Ali Sami Yen Stadı tam anlamıyla Galatasaray’ın yuvası oldu. Sarı-kırmızlılar tarihinin en görkemli başarılarını burada elde etti.
Galatasaray, Ali Sami Yen’deki yenileme çalışmaları nedeniyle 2003-2004 sezonunda Atatürk Olimpiyat Stadı’nın yolunu tuttu. Ancak işler yolunda gitmeyince bu macera kısa sürdü. Ali Sami Yen Stadı, eski açık tribün onarım halindeyken de sarı-kırmızılılara hizmeti sürdürdü. 2005- 2006 sezonunda bu inşaat tamamlandı. 2007’de ise ilk kez 1990’ların ortasında gündeme gelen yeni stadın temeli Seyrantepe’de atıldı. 11 Ocak 2011’de oynanan Beypazarı Şekerspor maçında Ali Sami Yen Stadı son kez bir resmi karşılaşmaya ev sahipliği yaptı ve yerini o zamanki ismiyle Türk Telekom Arena’ya devretti. Stat şu an Ali Sami Yen Spor Kompleksi Nef Stadyumu ismini taşıyor ve Ali Sami Yen’in adı yaşıyor.
Spor salonları
Mektepli spor insanlarının ismini taşıyan önemli tesislerden biri de İstanbul Ataköy’de bulunan Sinan Erdem Spor Salonu. Galatasaray Lisesi mezunlarından milli voleybolcu ve Türkiye Milli Olimpiyat Komitesi eski başkanı Sinan Erdem’in (1048) adını yaşatan tesis 2010 yılında açıldı. Dünya Basketbol Şampiyonası, Dünya Kısa Kulvar Yüzme Şampiyonası, Euro League Final Four gibi önemli organizasyonlara ev sahipliği yapan salon halen spora hizmet vermeyi sürdürüyor.
Galatasaraylı gazeteci Abdi İpekçi’nin (1100) adı verilen salon da uzun yıllar basketbolun yükünü çekti. Dünya Basketbol Şampiyonası, Avrupa Basketbol Şampiyonası, Euro League Final Four müsabakaları burada oynandı. Galatasaray’ın erkek basketbol takımı Abdi İpekçi Arena’da EuroCup’ı havaya kaldırdı. Ayrıca kapılarını 2004 Eurovision Şarkı Yarışması’na da açtı. İstanbul’da 1989’da hizmete giren salon 2018’de yerine yeni bir basketbol tesisi yapılacağı gerekçesiyle yıkıldı.
Yolu Mekteb-i Sultani’den geçen tanımış spor insanlarından olan Selim Sırrı Tarcan’ın (412) ismi verilen spor salonu 1964’te Ankara’da açıldı. Salon, Nisan 2006’da Gençlik ve Spor Genel Müdürlüğü tarafından kırk dokuz yıllığına Türkiye Voleybol Federasyonu’na devredildi. Bu arada Galatasaray Lisesi içinde de Selim Sırrı Tarcan’ın adını taşıyan bir salon bulunuyor. Ayrıca Tarcan’ın isminin verildiği okul da mevcut. Mektebin eski öğrencilerinden Süleyman Seba’nın (602) ismini taşıyan salon ise Beşiktaş’ta hizmet veriyor. Seba’nın adı İstanbul’da bir caddede de var. Galatasaray Lisesi’nde okulun sembol beden eğitimi öğretmeni Faik Üstünidman’ın (164) adını yaşatan bir salon bulunuyor.
Diğerleri
İsimleri spor alanlarında yaşatılan Galatasaraylılar bunlarla sınırlı değil. İstanbul Büyükçekçemece’de Mektepte yetişen en kariyerli sporculardan Turgay Şeren’in adının verildiği bir stat yer alıyor. Sarıyer Yusuf Ziya Öniş Stadı, önemli tesislerden biri. Sarıyer’in futbol maçlarına ev sahipliği yapan stat, 1988’den bu yana hizmette. Galatasaray Kulübü’nün Beyoğlu’ndaki merkezi ve binanın bulunduğu sokak, 1915’te henüz Mekteb-i Sultani’deyken Çanakkale’de şehit düşen Hasnun Galip’in (893) adını taşımakta. Galatasaray’ın kurucularından Abidin Daver (161) adı sokağa verilenlerden. Bir de gemiye ismi yazılmış Daver'in. Galatasaray’ın Kalamış Tesisleri’ndeki su topu havuzunda, lise mezunlarından eski milli sporcu Engin Bora’nın (414) adı var.
Yarışmalarla anılanlar
Mekteplilerin adları, spor tesislerinin yanında organizasyonlara verilen isimlerle de anılıyor. Bunlar içinde en bilineni okulun eski öğrencisi milli atlet Cezmi Or’un (510) isminin verildiği atletizm yarışları. Cezmi Or Kupası, 1946’dan bu yana düzenli olarak yapılıyor. Eski milli futbolcu ve Galatasaray Futbol Kulübünün unutulmaz teknik direktörlerinden Coşkun Özarı (1317), denizciler Sadun Boro (452) ve Samim Arduman (413), atletler Mesih Duranay (1036) ve Hüseyin Sabri Manioğlu (1132), briç oyuncusu Mehmet Kortay (33), satranç ustası Jirayr Ohanyan Çakır (1459), yüzücü Mahmut Kefeli (1214), kürekçi Nevin Hassan (294) adına yarışlar tertip edilen merhum Mekteplilerden bazıları. Bunların yanında Türkiye Futbol Federasyonu’nun Süper Lig sezonlarına isim verme uygulaması ile adı yaşatılan Mektepliler dosyasına bir başka kategori eklendi. Bugüne dek Turgay Şeren (149) ve Süleyman Seba’nın (602) adları Süper Lig sezonlarına verildi.
Not: İsimlerin yanında yazan rakamlar ilgili kişilerin Galatasaray Lisesi'ndeki okul numaralarıdır.
Sitedeki imzalı yazılar yazarlarının sorumluluğundadır.
