Osmanlı Devleti ile Olimpiyatlar arasındaki köprünün kurulması hikâyesinde halen belirsiz noktalar bulunsa da, olayın merkezinde Mekteb-i Sultanililer var. Bunlardan biri Galatasaray Lisesi’nde eğitim alan Selim Sırrı Tarcan, diğeri ise Galatasaray Lisesi Fransızca öğretmeni Monsieur Juery.

Selim Sırrı Tarcan, 1948 yılında yayınlanan Yeni ve Eski Olimpiyatlar adlı kitapçıkta, 1907 yılında Uluslararası Olimpiyat Komitesi’ne yeni üyeler kazandırmak için dünya turuna çıkan modern olimpiyatların kurucusu Baron Pierre de Coubertin’in, bu tura çıkmadan önce Galatasaray Lisesi Fransızca öğretmeni olan arkadaşı M. Juery’ye bir mektup yazarak, İstanbul’a geldiğinde kendisini bir Türk spor adamıyla tanıştırmasını istediğini, M. Juery’nin Coubertin’i Selim Sırrı Tarcan’la tanıştırdığını yazar. Tarcan, Coubertin’in kendisinden Osmanlı Olimpiyat Cemiyeti’ni kurmasını istediğini fakat ona bulundukları istibdat döneminde cemiyet kurmanın yasak olduğunu bildirdiğini, bunun üzerine Coubertin’in kendisini temsilci olarak görevlendirdiğini anlatmaktadır.

Bu noktada araya girip bu bilgiye karşı ortaya konulan itirazlara da yer vermek gerekiyor. Spor yazarı ve Olimpiyat tarihçisi Cüneyt Koryürek’in, “Uluslararası Olimpiyat Komitesi arşivlerinde Coubertin’in dünya turuna çıktığı, ancak İstanbul’a uğradığına dair bilgi ve belgeye rastlanmadığı” yolundaki görüşü çerçevesinde yapılan araştırmada; TMOK Kütüphanesi’nde bulunan kitaplarda ve Selim Sırrı Tarcan’ın yayınlanan kitapları ve kitap haline getirilen radyo konuşmalarında Coubertin’in İstanbul seyahatiyle ilgili bilgi bulunmadığı görülmektedir. Ancak merhum spor tarihçisi Cem Atabeyoğlu , Olimpiyatlara katılan ilk Türk sporcuları araştırırken, yine kendisi gibi spor tarihçisi olan Haluk San’la birlikte Tarcan’ı ziyaret ettiklerini, Tarcan’ın ise bu görüşmede kendilerine Coubertin’in İstanbul’a geldiğini teyit ettiğini açıklamakta.

Bu konuda ayrıca 1906’da Atina’da yapılan ara olimpiyatları hariç Osmanlı adına olimpiyat oyunlarına katılan ilk isim olan Mulos’un Mekteb-i Sultani öğrencisi olup olmadığı yolunda da bir tartışma var. Ancak kesin olan bir şey var ki mektep kayıtlarında bu isimde bir öğrenci yer almıyor. Ayrıca Selim Sırrı Tarcan da, Cem Atabeyoğlu ve Haluk San’a Mulos’un şimdiki adı Kurtuluş olan Tatavla’daki Herakles Kulübü sporcusu olduğunu söylüyor.

M. Juery’ye gelince; Galatasaray Lisesi kayıtları bize M. Juery'nin 1905-1910 yılları arasında Fransızca öğretmeni olduğunu gösteriyor. Türkiye’nin ilk boksörü Mekteb-i Sultanili 840 Sabri Mahir de anılarında kendisine boksu M. Juery’nin öğrettiğini kaydediyor.

Türkiye Milli Olimpiyat Komitesi’nin kuruluşuna dair de hayli flu nokta var. Derneğin kuruluş tarihi 1908 olarak kabul edilmekte. Ancak Selim Sırrı Tarcan’ın kuruluşuna öncülük ettiği ve ilk genel sekreteri olduğu Osmanlı Milli Olimpiyat Cemiyeti’nin 1914’te kurulduğuna yönelik önemli belgeler bulunuyor. Osmanlı Devleti’nin IOC’de ilk kez temsil edildiği tarih 1909. Berlin’deki birleşimde yer alan isim Selim Sırrı Tarcan.

Sinan Erdem’in rüyası

Türkiye Cumhuriyeti, ilk kez 1924 yılında Paris’te düzenlenen Olimpiyat Oyunlarına katıldı. Başkanlığını Ali Sami Yen’in yaptığı kafilede hem yönetici hem de sporcu olarak pek çok Galatasaraylı yer aldı. Sultanili Unvan Tayfuroğlu, Olimpiyat Oyunlarında Türkiye Cumhuriyeti’nin bayrağını taşıyan ilk sporcu oldu. Bundan sonraki Olimpiyatlarda da çok sayıda Mekteb-i Sultani kökenli sporcu yarıştı. Ayrıca Galatasaray Liseli yöneticiler kafilelerde yer aldı. Türkiye Milli Olimpiyat Komitesi’nde de Galatasaray Liseliler önemli roller üstlendi. Selim Sırrı Tarcan, Ali Sami Yen, Vildan Aşir Savaşır, Jerfi Fıratlı ve Sinan Erdem başkanlık koltuğunda oturdu. Selim Sırrı Tarcan, Ali Sami Yen, Ulvi Yenal ve Sinan Erdem genel sekreterlik görevini yaptı. Bu isimlerden Sinan Erdem’e de ayrı bir parantez açmak gerekir. Erdem, Türkiye’nin Olimpiyat Oyunlarına ev sahipliği yapması için büyük uğraş verdi. Olimpiyatların önemini her fırsatta her kitleye anlatmaya gayret etti. Olimpiyat yasasının çıkması için çalıştı. Ancak ne yazık ki Türkiye’de Olimpiyat düzenleme hayalini gerçekleştiremeden yaşama veda etti.

Olimpiyat Oyunlarına katılan Sultanili sporcular

1924 Paris
Atletizm
Rauf Hasağası 100m ve 4 x 100m bayrak yarışı
Süleyman Kuğu (yarışmadı)
Ünvan Tayfuroğlu (yarışmadı)
Mazhar Nazım Resmor (yarışmadı)
Vildan Aşir Savaşır (yarışmadı)

Futbol
Ali Gençay
Nihat Bekdik
Mehmet Leblebi
Kemal Rıfat Kalpakçıoğlu (oynamadı)

Güreş
Seyfi Cenap Berksoy

1928 Amsterdam
Atletizm
Mehmet Ali Aybar 100 m ve 4x100m bayrak yarışı
Semih Türkdoğan 100 m ve 4x100m bayrak yarışı
Şinasi Şahingiray 100 m ve 4x100m bayrak yarışı

Futbol
Ulvi Yenal
Burhan Atak
Nihat Bekdik
Mehmet Leblebi
Muslih Peykoğlu
Kemal Faruki (oynamadı)

1936 Berlin
Basketbol
Hayri Arsebük

Futbol
Cihat Arman
Rebii Erkal
Faruk Barlas (oynamadı)
Necdet Cici (oynamadı)
Gündüz Kılıç (oynamadı)

Eskrim
İlhami Çene

1948 Londra
Futbol
Cihat Arman
Gündüz Kılıç
Samim Var (oynamadı)

1952 Helsinki
Basketbol
Erdoğan Partener
Yılmaz Gündüz

Futbol
Gündüz Kılıç

1960 Roma
Yelken
Erzin Demir

2000 Sydney
Yüzme
Uğur Orel Oral

2004 Atina
Yüzme
Uğur Orel Oral

Önceki Gönderi Sonraki Gönderi